Ο Τσανακλής ζει, η Τσανάκλειος καταρρέει

Υπήρξε παράδειγμα επιχειρηματικότητας, αλλά κυρίως ευεργέτης, τόσο προς τον τόπο καταγωγής του, όσο και στον τόπο δραστηριοποίησής του. Ο λόγος για τον Κομοτηναίο Νέστωρα Τσανακλή, ο οποίος μπορεί να εγκατέλειψε νωρίς τη γενέτειρα, όμως κατάφερε να αφήσει  το όνομά του γραμμένο με χρυσά γράμματα στην τοπική ιστορία της πόλης μας. Η Κομοτηνή τα νεότερα χρόνια τίμησε για τελευταία φορά τον Ν. Τσανακλή το 1985, όταν επί δημαρχίας Χαράλαμπου Κατσιμίγα έγιναν τα αποκαλυπτήρια προτομής του με πρωτοβουλία του προέδρου του Ροταριανού Ομίλου Σωκράτη Κεσσανίδη. 26 χρόνια μετά ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιώργος Πεταλωτής στις 3 Απριλίου 2011 τελεί μνημόσυνο στον τάφο του Ν. Τσανακλή στο ελληνικό κοιμητήριο του Αγίου Γεωργίου στο Κάιρο. “Ο Χρόνος” στο παρελθόν έχει κάνει τα δικά του αφιερώματα στον ευπατρίδη ευεργέτη.



Αυτό ήταν το έναυσμα  για την εκδήλωση με τίτλο: «Νέστωρ Τσανακλής, Από την Κομοτηνή στην Αίγυπτο και τον κόσμο όλο», που τέθηκε υπό την αιγίδα του κυβερνητικού εκπροσώπου και πραγματοποιήθηκε το Σάββατο το απόγευμα στο Πολιτιστικό και Συνεδριακό Κέντρο Κομοτηνής, με την παρουσία μελών της ελληνικής κοινότητας Αιγύπτου. O Γιώργος Πεταλωτής στην ομιλία του με θέμα: «Τοπική ιστορία, μνήμη και σύγχρονη πολιτισμική ταυτότητα», μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι η τοπική ιστορία θα πρέπει να διδάσκεται στην εκπαίδευση, ενώ παρακίνησε για τη δημιουργία κίνησης με τη συμμετοχή της Περιφέρειας, των δήμων, του πανεπιστημίου, φορέων και συλλόγων, ώστε να γίνει καταγραφή, σύνταξη και ανάδειξη της τοπικής ιστορίας. Νωρίτερα, στις δηλώσεις του σχετικά με την εκδήλωση τόνισε: “Είναι μεγάλη τιμή να φιλοξενούμε την πρώτη εκδήλωση στο Πολιτιστικό & Συνεδριακό Μέγαρο Κομοτηνής, το οργανόγραμμα του οποίου θα πρέπει ολοκληρωθεί για να είναι οριστική η λειτουργία του, κάτι που προσωρινά δεν γίνεται για λόγους οικονομικούς.


Δεν είναι τυχαίο ότι επιλέξαμε να φιλοξενηθεί μια εκδήλωση - φόρος τιμής στον μεγάλο Κομοτηναίο  Νέστορα Τσανακλή, σε αυτό το στολίδι της Θράκης. Ο Νέστορας Τσανακλής έβαλε τη σφραγίδα του και τίμησε τους πολίτες της ευρύτερης περιοχής, μέχρι και την Αίγυπτο, μεταλαμπαδεύοντας τον πολιτισμό, την επιχειρηματικότητα, την δημιουργικότητα και τον αναπτυξιακό ρομαντισμό των Κομοτηναίων. Σήμερα, όσα δεν θυμόμαστε εμείς στην Κομοτηνή, με ευθύνη όλων μας, τα θυμούνται οι Έλληνες της Αιγύπτου. Για αυτό το λόγο ήρθαν σήμερα Αιγυπτιώτες οι οποίοι κατέχουν εξέχουσες θέσεις στην ελληνική κοινότητα Καΐρου για να μας μεταφέρουν το πνεύμα του Νέστορα Τσανακλή, ο οποίος, διατέλεσε και δεύτερος πρόεδρος της κοινότητας Καϊρου. Ήταν ο πρώτος που έστησε καπνοβιομηχανία στην Αίγυπτο με ελληνικά καπνά και ο πρώτος που πίστεψε ότι μπορεί να μετατρέψει την έρημο σε κήπο, δημιουργώντας την πρώτη οινοπαραγωγική δραστηριότητα ενός Κομοτηναίου που κάποτε θεωρήθηκε ριψοκίνδυνος, ωστόσο μεγαλούργησε και αποτελεί μέρος της ιστορίας μας, μιας τοπικής ιστορίας την οποία έχουμε ξεχασμένη. Είναι ευθύνη δική μας, να κινήσουμε τις δυνάμεις που έχουμε, ώστε ό,τι ανήκει στην Κομοτηνή να ανήκει και στους ανθρώπους της όπως το πνεύμα αυτών των ευεργετών. Δυστυχώς ακόμη  δεν τους τιμάμε, δεν τους γνωρίζουμε. Πρέπει να γίνει μεγάλη προσπάθεια γι’ αυτό».



Για τις κοινότητες και την επιχειρηματικότητα των Ελλήνων της Αιγύπτου, μίλησε ο Χρήστος Καβαλής, πρόεδρος της ελληνικής κοινότητας Καΐρου, δίνοντας έμφαση στο παράδειγμα επιχειρηματικότητας που υπήρξε ο Νέστωρος Τσανακλής, ενώ η  Βίλλυ Πολίτη, πρόεδρος Συλλόγου Ελλήνων Αποφοίτων Αμπετείου Σχολής ανέπτυξε πτυχές της εκπαίδευσης των Ελλήνων στην Αίγυπτο με τη συνδρομή των μεγάλων ευεργετών. Στις δραστηριότητες του Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού-Παράρτημα Αλεξάνδρειας εστίασε ο διευθυντής του Μανώλης Μαραγκούλης, σημειώνοντας τα εξής: «το ίδρυμα στοχεύει στη διάδοση της ελληνικής γλώσσας σε Αιγύπτιους νέας ηλικίας. Στο σχολείο ελληνικής γλώσσας φοιτούν κάθε χρόνο περισσότεροι από 120 φοιτητές, μαθητές και εργαζόμενοι. Μεγάλος αριθμός από αυτούς δίνει κάθε χρόνο εξετάσεις ελληνομάθειας. Ο δεύτερος τομέας είναι η ανάπτυξη πολιτιστικών εκδηλώσεων σε όλους τους τομείς, λογοτεχνίας, εικαστικών, μουσικής, θεάτρου. Ο στόχος μας είναι να διαδώσουμε στοιχεία του πολιτισμού μας στους Αιγύπτιους».
Την επιχειρηματική πορεία του Νέστορα Τσανακλή ανέπτυξε ο Βασίλης Αϊβαλιώτης, λέκτορας Δ.Π.Θ. Όπως είναι γνωστό ο Κομοτηναίος ευεργέτης σε νεαρή ακόμα ηλικία εγκαταστάθηκε στην Αίγυπτο, όπου επιδόθηκε στο εμπόριο καπνού. Μάλιστα κατόρθωσε να ανυψώσει τη βιομηχανία των τσιγάρων σε τέτοιο βαθμό, ώστε τα τσιγάρα του να καταστούν παγκοσμίου φήμης. Τεκμήρια της ζωής και του έργου του Νέστορα Τσανακλή στην Αίγυπτο» παρουσίασαν οι Θωμάς Μήτσου, Άγγελος Σαββανίδης, μέλη του Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ & Γιώργος Κουναλάκης, Νίκος Ξυλούδης, φοιτητές. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την  εισήγηση «Ο Νέστωρ Τσανακλής και η Κομοτηνή - Αναφορές & μνήμες» από την Τζένη Κατσαρή - Βαφειάδη, φιλόλογο, εκδότρια της εφημερίδας «Παρατηρητής της Θράκης», η οποία είπε για τον Κομοτηναίο ευεργέτη: «Έφτασε το όνομά της γενέτειράς του στον κόσμο όλο. Και μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα και στις μέρες, γιατί μπορούσε να διαβάζει και να κατανοεί το παρελθόν και να προχωράει στο μέλλον».


Την εκδήλωση συντόνισε ο δημοσιογράφος Τέλης Κελεσίδης και συνδιοργάνωναν η εφημερίδα «Παρατηρητής της Θράκης», το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης - Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, το Πολιτιστικό Αναπτυξιακό Κέντρο Θράκης και η Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας-Θράκης - Διεθνές Εκθεσιακό Κέντρο ΑΜ-Θ.
Στο τέλος της εκδήλωσης ο αντιπρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Καϊρου Νίκος Βαδής και η πρόεδρος των Ελλήνων Αποφοίτων Αμπετείου Σχολής Καΐρου, Βίλλυ Πολίτη, δώρισαν στον κ. Πεταλωτή ένα αντίγραφο πορτραίτου του Νέστορα Τσανακλή. Να σημειωθεί ότι πριν την έναρξη της εκδήλωσης οι επισκέπτες ξεναγήθηκαν στην έκθεση τεκμηρίων από την επιχειρηματική δραστηριότητα του Νέστορα Τσανακλή και τον πολιτισμό του Αιγυπτιώτη  Ελληνισμού. Η έκθεση τεκμηρίων από τη σχέση του Ν. Τσανακλή με την Κομοτηνή, τη διεθνή επιχειρηματική του δραστηριότητα και τον πολιτισμό θα μεταφερθεί στην Πολιτιστική Στέγη του Μορφωτικού Συλλόγου Σαρακατσάνων Θράκης.

Η άλλοτε κραταιά Τσάνακλειος σχολή και η σημερινή παρακμή


Η εκδήλωση φυσικά έδωσε το έναυσμα για να αναρωτηθούμε για πολλοστή φορά τι κάναμε σαν πόλη για να τιμήσουμε τη μνήμη του Νέστωρος Τσανακλή. Η απάντηση δίνεται απευθείας αν κοιτάξει κανείς την παρακμάζουσα κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει στις μέρες μας, λόγω της εγκατάλειψής της από τους τοπικούς φορείς, η Τσανάκλειος αστική σχολή. Η δωρεά στην πόλη του ευεργέτη Νέστορος Τσανακλή βρίσκεται στο έλεος του χρόνου, των καιρικών συνθηκών και της αδιαφορίας, ιδιαίτερα μετά την παραχώρησή της από το ΔΠΘ στο δήμο Κομοτηνής. “H κατάσταση της Τσανακλείου δεν μας τιμά”, παραδέχτηκε στον χαιρετισμό του ο περιφερειάρχης Άρης Γιαννακίδης, δηλώνοντας ότι η Περιφέρειας συνεργάζεται στενά με τον μητροπολιτικό δήμο, προκειμένου να ενταχθεί η αποκατάσταση της σχολής στο ΕΣΠΑ.


Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ρωτήθηκε σχετικά και απάντησε ως εξής: «Στις δύσκολες οικονομικά στιγμές  γίνονται προσπάθειες να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ και να χρηματοδοτηθεί για μην κινδυνέψει αυτό το στολίδι, που άφησε ως σημείο μνήμης ο Νέστορας Τσανακλής. Για τον ίδιο λόγο δεν λειτουργεί και το Συνεδριακό και Εκθεσιακό Μέγαρο. Χρειάζονται χρήματα που πολιτικές του παρελθόντος «φρόντισαν» να μας τα στερούν σήμερα. Ελπίζουμε ότι σύντομα θα ολοκληρωθεί η προσπάθεια μας». Ελπίζουμε πριν είναι αργά…