Το άλλοτε μεγάλο κέντρο καπνοπαραγωγής, με τις ονομαστές ιαματικές πηγές του ζει στην αφάνεια και την εγκατάλειψη. Ρεπορτάζ Mελαχροινή Μαρτίδου
Γενισέα Ξάνθης. O οικισμός ανήκε από το 1878 ως το 1912 στο Bιλαέτι Aδριανούπολης, στο Σαντζάκι Γκιουμουλτζίνας (Kομοτηνής) και στον Kαζά Ξάνθης. Σήμερα ανήκει στο νομό Ξάνθης. Αν θελήσει κανείς να εντρυφήσει στο ιστορικό παρελθόν του προτείνουμε το βιβλίο «Γενισέα. Νέα πόλη του Νέστου - τόπος συνάντησης πολιτισμών», το οποίο έγραψαν ο Δημήτρης Μαυρίδης και ο Γιώργος Τσιγάρας με τη συνεργασία ομάδας ιστορικών και αρχιτεκτόνων. Το βιβλίο έχει 142 σελίδες και περιλαμβάνει 192 φωτογραφίες, 5 σχέδια και 3 χάρτες.

Πρόκειται για πλήρη παρουσίαση και μελέτη του ιστορικού οικισμού της Γενισέας και της σχέσης της με τη γειτονική Ξάνθη. Παρουσιάζονται η ίδρυση και η ιστορία του οικισμού, τα θρησκευτικά του μνημεία, χριστιανικά και μουσουλμανικά, η σχέση του οικισμού με τον καπνό, οι καπναποθήκες της Γενισέας και η ανέγερσή τους από Ηπειρώτες μαστόρους και πετράδες, τα σπίτια της Γενισέας και παρατίθενται μαρτυρίες ταξιδιωτών και περιηγητών για τον οικισμό.

Η Γενισέα ζει την μεγάλη εποχή του καπνού κατά τον 18ο αιώνα που συμπίπτει με την αναγέννηση του Νέου Ελληνισμού, αφού ο πλούτος της περιοχής που βασίζεται στο καπνό φέρνει στην περιοχή Μακεδόνες και Ηπειρώτες μαστόρους και εμπόρους που αναλαμβάνουν την ανοικοδόμηση των καπναποθηκών της Γενισέας και μετά της Ξάνθης μεταφέρουν τον λαϊκό πολιτισμό του αναγεννημένου νέου Ελληνισμού στη Θράκη. Ιστορικές γειτονιές κοντά στο κέντρο παραμένουν ατόφιες αν και εγκαταλελειμμένες, αφού οι χριστιανοί πουλούν οι μουσουλμάνοι αγοράζουν ιδιοκτησίες.

Το σπίτι της Σοφίας Καντηλίδου ακουμπά πάνω στο παλιό τέμενος. Δεν έχει αυλή η ίδια όμως καταφέρνει να εκδηλώνει αυτή την αγάπη της για τα λουλούδια σε γλάστρες στο μικροσκοπικό πεζοδρόμιο και στα σκαλοπάτια αναπολώντας την γειτονιά του χθες αφού εκεί δίπλα ήταν η παλιά πλατεία της Γενισέας. Σήμερα οι ιδιοκτησίες αυτές εγκαταλείφθηκαν κι έμειναν κουφάρια. Τα περισσότερα σπίτια ή και τα ερείπια παραπέμπουν σε μια άλλη αρχιτεκτονική και κάνουν την Γενισέα ενδιαφέρουσα και ιδιαίτερη να την επισκεφθεί κανείς. «Αυτή η περιοχή ήταν πλατεία παλιά, η παλιά Ξάνθη που ήταν, ήταν μαγαζιά, αποθήκες,
καπνομάγαζα… Το δικό μου σπίτι ήταν χάνι της εποχής με τα δωμάτια επάνω και στον κάτω χώρο έβαζαν τα ζώα. Το άλλο μικρό κτήριο είχε ένα γραφειάκι και δίπλα ήταν ένα χρυσοχοϊο αλλά είναι ερείπια όλα από χρόνια και τα διορθώσαμε και τα κάναμε σπίτια και μένουμε.
Είστε από εδώ;
-Όχι, εγώ είμαι νύφη, έχει 40 χρόνια που είμαι εδώ. Κατάγομαι πάνω από το Καρυόφυτο Ξάνθης, από τα χωριά εκεί και κατεβήκαμε στον Ζυγό και μετά ήρθαμε στην Γενισέα.
Έχετε παιδιά, μένουν εδώ;
-Έχω δύο παιδιά αλλά παντρεύτηκαν κι έφυγαν. Έχω δύο κορίτσια, είμαι μόνη μου τώρα. Έρχονται κάθε μέρα όμως και μου φέρνουν τα εγγόνια, γιατί δουλεύουν στην Ξάνθη. Τώρα μεγαλώνουμε παιδιά», θα πει η γυναίκα που είναι ιδιαίτερα φιλόξενη. Η Γενισέα είναι φημισμένη και για τα λουτρά της. Η πηγή της είναι καταγεγραμμένη ως χλωρονατριούχος, αλκαλική. Θεωρείται κατάλληλη για ρευματισμούς, νευρίτιδες, σπονδυλοαρθρίτιδες, κλπ.
Αν λοιπόν αποφασίσετε μια βόλτα προς εκείνα τα μέρη αποφασίστε την γνωριμία με τον οικισμό της Γενισέας και ότι μαρτυρίες κρατά από το χθες.

Πρόκειται για πλήρη παρουσίαση και μελέτη του ιστορικού οικισμού της Γενισέας και της σχέσης της με τη γειτονική Ξάνθη. Παρουσιάζονται η ίδρυση και η ιστορία του οικισμού, τα θρησκευτικά του μνημεία, χριστιανικά και μουσουλμανικά, η σχέση του οικισμού με τον καπνό, οι καπναποθήκες της Γενισέας και η ανέγερσή τους από Ηπειρώτες μαστόρους και πετράδες, τα σπίτια της Γενισέας και παρατίθενται μαρτυρίες ταξιδιωτών και περιηγητών για τον οικισμό.

Η Γενισέα ζει την μεγάλη εποχή του καπνού κατά τον 18ο αιώνα που συμπίπτει με την αναγέννηση του Νέου Ελληνισμού, αφού ο πλούτος της περιοχής που βασίζεται στο καπνό φέρνει στην περιοχή Μακεδόνες και Ηπειρώτες μαστόρους και εμπόρους που αναλαμβάνουν την ανοικοδόμηση των καπναποθηκών της Γενισέας και μετά της Ξάνθης μεταφέρουν τον λαϊκό πολιτισμό του αναγεννημένου νέου Ελληνισμού στη Θράκη. Ιστορικές γειτονιές κοντά στο κέντρο παραμένουν ατόφιες αν και εγκαταλελειμμένες, αφού οι χριστιανοί πουλούν οι μουσουλμάνοι αγοράζουν ιδιοκτησίες.

Το σπίτι της Σοφίας Καντηλίδου ακουμπά πάνω στο παλιό τέμενος. Δεν έχει αυλή η ίδια όμως καταφέρνει να εκδηλώνει αυτή την αγάπη της για τα λουλούδια σε γλάστρες στο μικροσκοπικό πεζοδρόμιο και στα σκαλοπάτια αναπολώντας την γειτονιά του χθες αφού εκεί δίπλα ήταν η παλιά πλατεία της Γενισέας. Σήμερα οι ιδιοκτησίες αυτές εγκαταλείφθηκαν κι έμειναν κουφάρια. Τα περισσότερα σπίτια ή και τα ερείπια παραπέμπουν σε μια άλλη αρχιτεκτονική και κάνουν την Γενισέα ενδιαφέρουσα και ιδιαίτερη να την επισκεφθεί κανείς. «Αυτή η περιοχή ήταν πλατεία παλιά, η παλιά Ξάνθη που ήταν, ήταν μαγαζιά, αποθήκες,
καπνομάγαζα… Το δικό μου σπίτι ήταν χάνι της εποχής με τα δωμάτια επάνω και στον κάτω χώρο έβαζαν τα ζώα. Το άλλο μικρό κτήριο είχε ένα γραφειάκι και δίπλα ήταν ένα χρυσοχοϊο αλλά είναι ερείπια όλα από χρόνια και τα διορθώσαμε και τα κάναμε σπίτια και μένουμε.
Είστε από εδώ;
-Όχι, εγώ είμαι νύφη, έχει 40 χρόνια που είμαι εδώ. Κατάγομαι πάνω από το Καρυόφυτο Ξάνθης, από τα χωριά εκεί και κατεβήκαμε στον Ζυγό και μετά ήρθαμε στην Γενισέα.
Έχετε παιδιά, μένουν εδώ;
-Έχω δύο παιδιά αλλά παντρεύτηκαν κι έφυγαν. Έχω δύο κορίτσια, είμαι μόνη μου τώρα. Έρχονται κάθε μέρα όμως και μου φέρνουν τα εγγόνια, γιατί δουλεύουν στην Ξάνθη. Τώρα μεγαλώνουμε παιδιά», θα πει η γυναίκα που είναι ιδιαίτερα φιλόξενη. Η Γενισέα είναι φημισμένη και για τα λουτρά της. Η πηγή της είναι καταγεγραμμένη ως χλωρονατριούχος, αλκαλική. Θεωρείται κατάλληλη για ρευματισμούς, νευρίτιδες, σπονδυλοαρθρίτιδες, κλπ.
Αν λοιπόν αποφασίσετε μια βόλτα προς εκείνα τα μέρη αποφασίστε την γνωριμία με τον οικισμό της Γενισέας και ότι μαρτυρίες κρατά από το χθες.
Ακολουθήστε το xronos.gr στο Google News