Ο Ευρ. Στυλιανίδης στην τέντα του στην Τρίπολη, ως υφυπουργός των Εξωτερικών, συνοδεύοντας τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια. Ο Μεχμέτ Εμίν Ογλού ως νεαρός γιατρός που έκανε την άσκησή του στο νοσοκομείο της Μεσουράντα, όταν κάλυψε ως προσωπικός γιατρός την εκεί παρουσία του. Ρεπορτάζ Mελαχροινή Μαρτίδου
Ο πρώην υφυπουργός των Εξωτερικών και βουλευτής Ροδόπης Ευριπίδης Στυλιανίδης και ο διευθυντής ΩΡΛ Μεχμέτ Εμίν Ογλού που υπηρέτησε ως γιατρός για πέντε χρόνια στη Λιβύη ήταν τα δύο πρόσωπα από το νομό μας που ήρθαν τετ α τετ με τον Λίβυο ηγέτη Μουαμάρ Καντάφι. Ο πρώτος με την πολιτική ιδιότητα, συνοδεύοντας τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κάρολο Παπούλια, μετά από πολλές ώρες αναμονής για να τους δεχθεί για μία ώρα στη διάσημη τέντα του, εκεί όπου φιλοξενούσε τους υψηλόβαθμους ξένους αξιωματούχους, αλλά και στο δείπνο που παρέθεσε ο Καντάφι τότε και στην ελληνική αποστολή τον υπουργό Πολιτισμού Γιώργο Βουλγαράκη, τους υφυπουργούς Εξωτερικών, Ευριπίδη Στυλιανίδη και Γιάννη Βαληνάκη και τον υφυπουργό Εθνικής Οικονομίας, Π. Δούκα. Η φωτογραφία είναι από εκείνη τη συνάντηση, όπου ο συντοπίτης μας υπουργός κάνει χειραψία.
Ο πρώην πρόεδρος κοινότητας Οργάνης και διευθυντής ΩΡΛ του Σισμανόγλειου νοσοκομείου Κομοτηνής Μεχμέτ Εμίν Ογλού μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του στην Αίγυπτο για πέντε χρόνια βρέθηκε να υπηρετεί σε νοσοκομείο της Λιβύης καταφέρνοντας με την άνεση της γνώσης της αραβικής, της αγγλικής, γαλλικής και γερμανικής γλώσσας να είναι αγαπητός και περιζήτητος. Ο κ. Εμίνογλου θυμάται πολλά από εκείνα τα χρόνια στη χώρα του Καντάφι και μάλιστα σε μια εποχή που οι σχέσεις Αιγύπτου και Λιβύης είχαν διαρραγεί.
«Εκείνη την εποχή είχα ξεκινήσει από την Αίγυπτο για τη Γερμανία, σταμάτησα στη Μάλτα, επειδή δεν υπήρχαν σχέσεις διπλωματικές Αιγύπτου – Λιβύης, σταμάτησα στη Μάλτα μήπως και μπορέσω να πάρω βίζα και να πάω στη Λιβύη και όχι στη Γερμανία, γιατί εκεί ήταν χειμώνας. Σκεφτόμουν ως ειδικότητα να κάνω αναισθησιολογία, ειδικότητα που ενώ δεν μου άρεσε πάρα πολύ, έλεγα μήπως στη Λιβύη είναι οι συνθήκες καλύτερες, να περάσει ο χειμώνας εκεί, γιατί ήξερα πολύ καλά ότι στη Λιβύη αν μπεις θα βρεις δουλειά σίγουρα, δεν υπάρχει πρόβλημα, είχαν ανάγκη από γιατρούς.
Πήγα στο προξενείο, υπήρχε πολύς κόσμος, περίμεναν ουρές για να πάρουν βίζα. Πλησίασα εγώ τον πρόξενο και του λέω – θέλω να πάω σε αυτή τη χώρα, θαυμάζω τη Λιβύη, τον Καντάφι και όλα αυτά, μου λέει «τρελός είσαι», πρέπει να έχεις συμφωνία, να προηγηθεί συμφωνία με κάποιο νοσοκομείο, να πάρουμε εμείς τέλεξ, να μας πουν ότι η θέση του είναι εκεί – θα εργασθεί στο συγκεκριμένο νοσοκομείο και μετά και σκέφτηκα να μιλήσω με τον μορφωτικό ακόλουθο, ήπιαμε έναν καφέ και του λέω θέλω να μπω, να δω τη χώρα σας και να φύγω, δε θέλω ούτε να εργαστώ, ούτε να καθίσω. Αυτός ενθουσιάστηκε πολύ και μου είπε καλά τόσο νέος, είσαι και γιατρός, μου είπε εντάξει, θα σου δώσω τη Βίζα όμως πρόσεξε γιατί «η Λιβύη κοιμάται επάνω σε ναρκοπέδιο, είναι δύσκολη χώρα».
Εκείνο αμέσως μου έδωσε να καταλάβω πολλά πράγματα. Και όντως είχε δίκιο, γιατί όταν μπήκα κατάλαβα τι σήμαινε εκείνη η φράση. Την ημέρα που πήρα τη Βίζα, την επόμενη μέρα το απόγευμα, στις 17:00 πετούσε το αεροπλάνο και πήγα στην Τρίπολη και όταν κατέβηκα στο αεροδρόμιο, όντως είδα άλλη χώρα, τεράστια διαφορά, καμία σχέση Αίγυπτος με Λιβύη. Τότε ήταν μια ευρωπαϊκή, σύγχρονη χώρα. Αμέσως την άλλη μέρα που πήγα να ζητήσω δουλειά μου είπαν βεβαίως και μπορείς να πιάσεις δουλειά εδώ. Ήθελα να περάσω τον χειμώνα και έμεινα 5 χρόνια στη συνέχεια.
Η επαφή σας με τον Καντάφι; Ήσασταν γιατρός του;
-Στην αρχή μόλις πήγα εκεί κατάλαβα ότι ως ξένο, σε παρακολουθούσαν συνέχεια και είχαν δίκιο, το κατάλαβα και ήμουν πολύ προσεκτικός. Ερχόταν διάφοροι εκεί, μου έλεγαν διάφορα εναντίον του Καντάφι και τα λοιπά, εγώ ως γιατρός δεν είχα σχέση με τέτοια πράγματα εκείνη την εποχή 1979-1983.
Στις 1 Σεπτεμβρίου κάθε χρόνο, γιορτάζεται η επανάσταση κατά του Βασιλιά Ιδρίς, που ήρθε ο Καντάφι. Εκείνη την ημέρα στην Τρίπολη μέσα, στην πράσινη πλατεία που μιλάει ο Καντάφι, μου είπαν ότι θα πας εσύ να είσαι κοντά στον Καντάφι αν γίνει κάτι στην ομιλία, για προληπτικούς λόγους θα υπάρχουν και άλλοι γιατροί βέβαια. Δεν μπορούσα να πω «όχι» με τίποτα. Ήταν και μια μεγάλη μέρα, να είμαι δίπλα στον Καντάφι, να τον δω από κοντά και αυτά και όμως φοβερό άγχος, γιατί δεν ξέρεις, ακούγαμε εκείνες τις ημέρες ότι κάθε λίγο και λιγάκι γινόταν απόπειρες δολοφονίας του Καντάφι και όταν πήγα είδα μια πλατεία γεμάτη από κόσμο και όταν ανεβήκαμε επάνω εκεί που θα μιλούσε ο Καντάφι, εκεί αντίκρισα τα κτήρια τα μεγάλα από πάνω, σκοπευτές, μέτρα ασφαλείας, ένα πράγμα φοβερό και εκείνη τη στιγμή σκέφτηκα – μακάρι να μην ήμουν εδώ καθόλου.
Κατά τις 18:00 μας είπαν ότι θα έρθει. Ήρθαν περίπου 10 αυτοκίνητα, ήταν BMW και έκαναν πως σταματούσαν, μετά έφευγαν πάλι, δεν κατέβαινε κανείς, 5-6 φορές στις 19:00 μετά στις 20:00, κατέβηκε από εκεί, με το που κατέβηκε δίπλα του ήταν 8-10, γυναίκες σωματοφύλακες ανέβηκαν επάνω, εμείς ήμασταν πολύ κοντά, με το που ανέβηκε επάνω άρχισε να μιλάει, . Γινόταν χαμός από τον κόσμο, αλλά δεν πρόκειται να ξεχάσω τα δρακόντεια μέτρα.
Κάποια στιγμή λιποθύμησε μια κοπέλα τις σωματοφύλακές του του, πήγα εγώ αμέσως να δω τον σφυγμό της, να της πάρω την πίεση και τα λοιπά. Της μίλησα στα αραβικά δε με καταλάβαινε με τίποτα, στα αγγλικά απάντησε με δυσκολία, βέβαια δεν μπορούσα να ρωτήσω ποια είσαι, τη βοήθησα εκεί αλλά τότε κατάλαβα ότι μάλλον δεν είναι Λιβυκής καταγωγής, αλλά είναι ξένες.
Ο γιατρός Μεχμέτ Εμίνογλου πολύ νέος, μετά τις σπουδές του στην Αίγυπτο εγκαθίσταται στη Λιβύη, στην πόλη Μεσουράντα, όπου έμεινε για 5 χρόνια
Πώς βλέπετε όλα αυτά που συμβαίνουν από την τηλεόραση;
-Από το πρωί μέχρι το βράδυ βλέπω τηλεόραση, το Αλ ζαζίρα. Η πόλη που ήμουν εγώ, υποφέρει πολύ, σήμερα είπαν ότι 5-6 μικρά παιδιά σκοτώθηκαν, το νοσοκομείο το έχουν βομβαρδίσει, βλέπω τις εικόνες και δακρύζει η ψυχή μου. Το πιο δύσκολο πράγμα είναι να βλέπεις μια χώρα που χρόνια έκαναν επενδύσεις για να κάνουν δρόμους, να αναπτυχθούν και λοιπά και τώρα αυτά όλα καταστρέφονται από τη μια στιγμή στην άλλη, αλλά κυρίως να χάνονται τόσες ανθρώπινες ψυχές. Οι Λίβυοι είναι φιλήσυχοι, πάρα πολύ καλός λαός. Να φανταστείτε εγώ μερικές φορές πήγαινα να ψωνίσω από μαγαζιά πράγματα και με γνώριζαν, μου έλεγαν ούτε λεφτά θέλουμε – ούτε τίποτα, πάρε ό,τι θέλεις. Αφήνεις το αμάξι στον δρόμο ανοιχτό και δεν έχεις άγχος ότι θα μπει κάποιος και θα το κλέψει, τόσο καλοί – ήσυχοι και ειρηνικοί είναι. Τώρα έτσι όπως έφτασαν τα πράγματα, να ακούμε για θύματα και τέτοια, είναι πολύ λυπηρό πράγμα.
Είναι δύσκολος αντίπαλος ο Καντάφι.
-Κοιτάξτε, 42 χρόνια, ο μακροβιότερος ηγέτης, δεν είναι εύκολο να παραδοθεί τόσο εύκολα. Δεν το πιστεύω, θα πολεμήσει γιατί αυτός έτσι είπε, είναι οι παππούδες μου εδώ, εγώ είμαι εδώ, μάλλον θέλει να μείνει εκεί, ότι και αν γίνει θέλει να μείνει εκεί, υποθέτω.
Δεν ξαναπήγατε στη Λιβύη από τότε;
-Δεν ξαναπήγα, γιατί με πιάνει το συναισθηματικό. Είχα δεθεί πάρα πολύ και έκλαψα, όταν έφυγα στο νοσοκομείο μου έκαναν ένα αποχαιρετιστήριο πάρτι. Πολύ δύσκολες στιγμές και γι’ αυτό δεν ξαναπήγα, αν και έχω επαφές συνέχεια, μάλιστα μου είχαν δώσει «λευκή επιταγή» όποτε χρειαστώ κάτι, να επιστρέψω. Δεν ξαναπήγα. Η αλήθεια είναι ότι ακόμη όταν ήμουν εκεί, φοβόμουν, δηλαδή δεν ξέρεις από τη μια μέρα στην άλλη τι μπορεί να συμβεί.
Εγώ κάποια στιγμή περίμενα να γίνει κάτι, αλλά όχι τόσο μεγάλο, γιατί κάθε φορά γινόταν κάτι, είχαν ξεκινήσει και άλλες φορές να το κάνουν αυτό και πνίγηκαν οι επαναστάσεις και παραλίγο πάλι να είχε γίνει το ίδιο αν δεν είχαν επέμβει οι ξένες δυνάμεις»…
Ο πρώην πρόεδρος κοινότητας Οργάνης και διευθυντής ΩΡΛ του Σισμανόγλειου νοσοκομείου Κομοτηνής Μεχμέτ Εμίν Ογλού μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του στην Αίγυπτο για πέντε χρόνια βρέθηκε να υπηρετεί σε νοσοκομείο της Λιβύης καταφέρνοντας με την άνεση της γνώσης της αραβικής, της αγγλικής, γαλλικής και γερμανικής γλώσσας να είναι αγαπητός και περιζήτητος. Ο κ. Εμίνογλου θυμάται πολλά από εκείνα τα χρόνια στη χώρα του Καντάφι και μάλιστα σε μια εποχή που οι σχέσεις Αιγύπτου και Λιβύης είχαν διαρραγεί.
«Εκείνη την εποχή είχα ξεκινήσει από την Αίγυπτο για τη Γερμανία, σταμάτησα στη Μάλτα, επειδή δεν υπήρχαν σχέσεις διπλωματικές Αιγύπτου – Λιβύης, σταμάτησα στη Μάλτα μήπως και μπορέσω να πάρω βίζα και να πάω στη Λιβύη και όχι στη Γερμανία, γιατί εκεί ήταν χειμώνας. Σκεφτόμουν ως ειδικότητα να κάνω αναισθησιολογία, ειδικότητα που ενώ δεν μου άρεσε πάρα πολύ, έλεγα μήπως στη Λιβύη είναι οι συνθήκες καλύτερες, να περάσει ο χειμώνας εκεί, γιατί ήξερα πολύ καλά ότι στη Λιβύη αν μπεις θα βρεις δουλειά σίγουρα, δεν υπάρχει πρόβλημα, είχαν ανάγκη από γιατρούς.
Πήγα στο προξενείο, υπήρχε πολύς κόσμος, περίμεναν ουρές για να πάρουν βίζα. Πλησίασα εγώ τον πρόξενο και του λέω – θέλω να πάω σε αυτή τη χώρα, θαυμάζω τη Λιβύη, τον Καντάφι και όλα αυτά, μου λέει «τρελός είσαι», πρέπει να έχεις συμφωνία, να προηγηθεί συμφωνία με κάποιο νοσοκομείο, να πάρουμε εμείς τέλεξ, να μας πουν ότι η θέση του είναι εκεί – θα εργασθεί στο συγκεκριμένο νοσοκομείο και μετά και σκέφτηκα να μιλήσω με τον μορφωτικό ακόλουθο, ήπιαμε έναν καφέ και του λέω θέλω να μπω, να δω τη χώρα σας και να φύγω, δε θέλω ούτε να εργαστώ, ούτε να καθίσω. Αυτός ενθουσιάστηκε πολύ και μου είπε καλά τόσο νέος, είσαι και γιατρός, μου είπε εντάξει, θα σου δώσω τη Βίζα όμως πρόσεξε γιατί «η Λιβύη κοιμάται επάνω σε ναρκοπέδιο, είναι δύσκολη χώρα».
Εκείνο αμέσως μου έδωσε να καταλάβω πολλά πράγματα. Και όντως είχε δίκιο, γιατί όταν μπήκα κατάλαβα τι σήμαινε εκείνη η φράση. Την ημέρα που πήρα τη Βίζα, την επόμενη μέρα το απόγευμα, στις 17:00 πετούσε το αεροπλάνο και πήγα στην Τρίπολη και όταν κατέβηκα στο αεροδρόμιο, όντως είδα άλλη χώρα, τεράστια διαφορά, καμία σχέση Αίγυπτος με Λιβύη. Τότε ήταν μια ευρωπαϊκή, σύγχρονη χώρα. Αμέσως την άλλη μέρα που πήγα να ζητήσω δουλειά μου είπαν βεβαίως και μπορείς να πιάσεις δουλειά εδώ. Ήθελα να περάσω τον χειμώνα και έμεινα 5 χρόνια στη συνέχεια.
Η επαφή σας με τον Καντάφι; Ήσασταν γιατρός του;
-Στην αρχή μόλις πήγα εκεί κατάλαβα ότι ως ξένο, σε παρακολουθούσαν συνέχεια και είχαν δίκιο, το κατάλαβα και ήμουν πολύ προσεκτικός. Ερχόταν διάφοροι εκεί, μου έλεγαν διάφορα εναντίον του Καντάφι και τα λοιπά, εγώ ως γιατρός δεν είχα σχέση με τέτοια πράγματα εκείνη την εποχή 1979-1983.
Στις 1 Σεπτεμβρίου κάθε χρόνο, γιορτάζεται η επανάσταση κατά του Βασιλιά Ιδρίς, που ήρθε ο Καντάφι. Εκείνη την ημέρα στην Τρίπολη μέσα, στην πράσινη πλατεία που μιλάει ο Καντάφι, μου είπαν ότι θα πας εσύ να είσαι κοντά στον Καντάφι αν γίνει κάτι στην ομιλία, για προληπτικούς λόγους θα υπάρχουν και άλλοι γιατροί βέβαια. Δεν μπορούσα να πω «όχι» με τίποτα. Ήταν και μια μεγάλη μέρα, να είμαι δίπλα στον Καντάφι, να τον δω από κοντά και αυτά και όμως φοβερό άγχος, γιατί δεν ξέρεις, ακούγαμε εκείνες τις ημέρες ότι κάθε λίγο και λιγάκι γινόταν απόπειρες δολοφονίας του Καντάφι και όταν πήγα είδα μια πλατεία γεμάτη από κόσμο και όταν ανεβήκαμε επάνω εκεί που θα μιλούσε ο Καντάφι, εκεί αντίκρισα τα κτήρια τα μεγάλα από πάνω, σκοπευτές, μέτρα ασφαλείας, ένα πράγμα φοβερό και εκείνη τη στιγμή σκέφτηκα – μακάρι να μην ήμουν εδώ καθόλου.
Κατά τις 18:00 μας είπαν ότι θα έρθει. Ήρθαν περίπου 10 αυτοκίνητα, ήταν BMW και έκαναν πως σταματούσαν, μετά έφευγαν πάλι, δεν κατέβαινε κανείς, 5-6 φορές στις 19:00 μετά στις 20:00, κατέβηκε από εκεί, με το που κατέβηκε δίπλα του ήταν 8-10, γυναίκες σωματοφύλακες ανέβηκαν επάνω, εμείς ήμασταν πολύ κοντά, με το που ανέβηκε επάνω άρχισε να μιλάει, . Γινόταν χαμός από τον κόσμο, αλλά δεν πρόκειται να ξεχάσω τα δρακόντεια μέτρα.
Κάποια στιγμή λιποθύμησε μια κοπέλα τις σωματοφύλακές του του, πήγα εγώ αμέσως να δω τον σφυγμό της, να της πάρω την πίεση και τα λοιπά. Της μίλησα στα αραβικά δε με καταλάβαινε με τίποτα, στα αγγλικά απάντησε με δυσκολία, βέβαια δεν μπορούσα να ρωτήσω ποια είσαι, τη βοήθησα εκεί αλλά τότε κατάλαβα ότι μάλλον δεν είναι Λιβυκής καταγωγής, αλλά είναι ξένες.
Ο γιατρός Μεχμέτ Εμίνογλου πολύ νέος, μετά τις σπουδές του στην Αίγυπτο εγκαθίσταται στη Λιβύη, στην πόλη Μεσουράντα, όπου έμεινε για 5 χρόνια
Πώς βλέπετε όλα αυτά που συμβαίνουν από την τηλεόραση;
-Από το πρωί μέχρι το βράδυ βλέπω τηλεόραση, το Αλ ζαζίρα. Η πόλη που ήμουν εγώ, υποφέρει πολύ, σήμερα είπαν ότι 5-6 μικρά παιδιά σκοτώθηκαν, το νοσοκομείο το έχουν βομβαρδίσει, βλέπω τις εικόνες και δακρύζει η ψυχή μου. Το πιο δύσκολο πράγμα είναι να βλέπεις μια χώρα που χρόνια έκαναν επενδύσεις για να κάνουν δρόμους, να αναπτυχθούν και λοιπά και τώρα αυτά όλα καταστρέφονται από τη μια στιγμή στην άλλη, αλλά κυρίως να χάνονται τόσες ανθρώπινες ψυχές. Οι Λίβυοι είναι φιλήσυχοι, πάρα πολύ καλός λαός. Να φανταστείτε εγώ μερικές φορές πήγαινα να ψωνίσω από μαγαζιά πράγματα και με γνώριζαν, μου έλεγαν ούτε λεφτά θέλουμε – ούτε τίποτα, πάρε ό,τι θέλεις. Αφήνεις το αμάξι στον δρόμο ανοιχτό και δεν έχεις άγχος ότι θα μπει κάποιος και θα το κλέψει, τόσο καλοί – ήσυχοι και ειρηνικοί είναι. Τώρα έτσι όπως έφτασαν τα πράγματα, να ακούμε για θύματα και τέτοια, είναι πολύ λυπηρό πράγμα.
Είναι δύσκολος αντίπαλος ο Καντάφι.
-Κοιτάξτε, 42 χρόνια, ο μακροβιότερος ηγέτης, δεν είναι εύκολο να παραδοθεί τόσο εύκολα. Δεν το πιστεύω, θα πολεμήσει γιατί αυτός έτσι είπε, είναι οι παππούδες μου εδώ, εγώ είμαι εδώ, μάλλον θέλει να μείνει εκεί, ότι και αν γίνει θέλει να μείνει εκεί, υποθέτω.
Δεν ξαναπήγατε στη Λιβύη από τότε;
-Δεν ξαναπήγα, γιατί με πιάνει το συναισθηματικό. Είχα δεθεί πάρα πολύ και έκλαψα, όταν έφυγα στο νοσοκομείο μου έκαναν ένα αποχαιρετιστήριο πάρτι. Πολύ δύσκολες στιγμές και γι’ αυτό δεν ξαναπήγα, αν και έχω επαφές συνέχεια, μάλιστα μου είχαν δώσει «λευκή επιταγή» όποτε χρειαστώ κάτι, να επιστρέψω. Δεν ξαναπήγα. Η αλήθεια είναι ότι ακόμη όταν ήμουν εκεί, φοβόμουν, δηλαδή δεν ξέρεις από τη μια μέρα στην άλλη τι μπορεί να συμβεί.
Εγώ κάποια στιγμή περίμενα να γίνει κάτι, αλλά όχι τόσο μεγάλο, γιατί κάθε φορά γινόταν κάτι, είχαν ξεκινήσει και άλλες φορές να το κάνουν αυτό και πνίγηκαν οι επαναστάσεις και παραλίγο πάλι να είχε γίνει το ίδιο αν δεν είχαν επέμβει οι ξένες δυνάμεις»…
Ακολουθήστε το xronos.gr στο Google News
